Berlin in 92 hours p. 2

[Zanim przeczytasz ten post, zapoznaj się z poprzednim; opisuję w nim pierwszą część naszej berlińskiej przygody.]

... Następnego dnia nie udało nam się wstać tak wcześnie jak poprzedniego. Nie ma w tym nic dziwnego - położyliśmy się spać po czwartej. Wystarczającą motywację do opuszczenia pokoju stanowiła świadomość, że w Berlinie zostało nam tylko kilkadziesiąt godzin. A mieliśmy jeszcze tyle do odkrycia! Razem z M. opuściliśmy hostel i pojechaliśmy na stację Weinmeisterstraße, skąd przeszliśmy do słynnych dziedzińców Hackesche Höfe, zahaczając po drodze o kawiarnię w... butiku.

Hackesche Höfe były, jak się później dowiedziałam, skupiskiem mieszkań berlińskich Żydów. Okolica jest bardzo zadbana i przyjemnie by się po niej spacerowało, gdyby nie natłok turystów. Po opuszczeniu dziedzińców stwierdziliśmy zgodnie, że dopadł nas głód i musimy się niezwłocznie poddać. Tym sposobem trafiliśmy na Hackescher Markt- skupisko modnych restauracji. Ruszyliśmy na poszukiwania w miarę taniego jedzenia, co okazało się nie lada wyzwaniem, biorąc pod uwagę, że ceny zaczynały się od kilkunastu euro. Wylądowaliśmy w pizzerii, gdzie zjedliśmy pyszną pizzę z szynką parmeńską. 

Okolice Hackesche Höfe

Prosto z pizzerii udaliśmy się nad Sprewę w stronę Katedry Berlińskiej (Berliner Dom). Po drodze wstąpiliśmy do Instytutu Polskiego, gdzie "zobaczyliśmy" instalację polegającą na połączeniu białych ścian i odgłosów ptaków. Pogadaliśmy chwilę z pracownicą instytutu, która poleciła nam Warschauer Straße - rzekomo największe skupisko nocnego życia w stolicy.

Idąc wzdłuż Sprewy zrobiliśmy sobie zdjęcia z nagimi, zadumanymi rzeźbami, przeszliśmy też obok Muzeum DDR (po naszemu NRD). Potem weszliśmy do Radisson Blu Hotel, żeby zobaczyć ogromne akwarium Aqua Dom. Niestety udało nam się zobaczyć je tylko z zewnątrz, bo do płatnej windy, wjeżdżającej w sam jego środek, ustawiła się gigantyczna kolejka.

Berliner Dom

Aqua Dom w Radisson Blu

Prosto z hotelu poszliśmy do St. Marienkirche, głównie dla ochłody, bo wnętrze kościoła, jak na protestancką świątynię przystało, nie miało zbyt wiele do zaoferowania (może poza organami). Po wyjściu, beznadziejnie walcząc o niezbywalne prawo do oddychania, stanęliśmy oko w oko z Fernsehturm - wieżą telewizyjną i widokową przy okazji, dominującą nie tylko w okolicy, ale w ogóle w tej części Berlina. Nie spuszczając jej z oka, przeszliśmy się pod Rotes Rathaus (Czerwony Ratusz) na Spandauer Straße, a następnie na Nikolaiviertel- starówkę, która została w całości odbudowana po wojnie. Może dlatego temu miejscu trochę brak charakteru. Wstąpiliśmy do Nikolaikirche i odwiedziliśmy Knoblauchhaus (dosłownie Dom Czosnku) - jedno z niewielu darmowych muzeów w Berlinie. Po ekspresowym zwiedzaniu usiedliśmy w pobliżu muzeum poświęconego życiu i twórczości zapomnianego portrecisty Berlina - Heinricha Zille. Delektując się ciszą i jabłkową yerbą mate, spędziliśmy błogie pół godziny w cieniu drzew.

St. Marienkirche i Fernsehturm

Nikolaiviertel

Kolejnym punktem dnia była Wyspa Muzeów. Kiedy dotarliśmy pod Starą Galerię Narodową dochodziła 17. Pan urzędujący w kasie nie miał serca sprzedać nam biletów, bo muzeum miało być zamykane za godzinę, a zwiedzanie - jak twierdził - zajmuje przynajmniej dwie. Słuchając zdrowego rozsądku, postanowiliśmy, przynajmniej tego dnia, zadowolić się oglądaniem gmachów z zewnątrz. Trzeba przyznać, że robią one spore wrażenie, zwłaszcza Altes Museum.

Wyspa Muzeów

W tle: Altes Museum

Stara Galeria Narodowa

Umówiliśmy się z resztą paczki od Bramą Brandenburską. Czekał nas długi, ale ciekawy spacer najsłynniejszą berlińską ulicą Unter den Linden. Po drodze mijaliśmy: Muzeum Historyczne, Neue Wache (dawniej budynek straży, obecnie monument okrucieństw wojny), Uniwersytet Humboldta, Operę Narodową, Bebelplatz z rzeźbą upamiętniającą spalone tam w 1933 książki, katedrę świętej Jadwigi oraz okazały Gendarmenmarkt (Plac Żandarmerii). 

Neue Wache

Bebelplatz

Katedra św. Jadwigi 

Gendarmenmarkt

Ostatnim przystankiem na Unter den Linden była Brama Brandenburska - symbol pokoju i wolności. Spod bramy udaliśmy się, już całą grupą, pod Reichstag- siedzibę Bundestagu z przepiękną szklaną kopułą. Po obowiązkowych zdjęciach podjechaliśmy metrem na Dworzec Główny, gdzie przekąsiliśmy co nieco - w moim i M. przypadku tradycyjne berlińskie Currywurst.

Brama Brandenburska i okolice

Dworzec Główny

Currywurst

Gdy wracaliśmy do hostelu, złapał nas pierwszy deszcz. (Lubię deszcz. A Berlin w deszczu jeszcze bardziej.) Kiedy dotarliśmy na miejsce, czekała na nas niemiła niespodzianka - dokwaterowano nam faceta, chociaż M. rezerwował prywatny pokój. Na nic zdały się próby porozumienia z recepcjonistą, który potraktował rozmowę z nami jak przykry obowiązek.

Przed północą poszliśmy do parku, a potem dołączyliśmy do reszty paczki, która ruszyła na eskapadę S-Bahnem zwanym wymownie Ring. Okazało się, że część trasy jest zamknięta, więc nie udało nam się objechać Berlina dookoła. Podjęliśmy spontaniczną decyzję, żeby pojechać na Warschauer Straße i zobaczyć słynne kluby. Kiedy w końcu tam dotarliśmy, była trzecia nad ranem i kompletna pustka dookoła. Mieliśmy tylko tyle siły, żeby dowlec się do budki z kebabem. Ale i tak było super. Wystarczyło doborowe towarzystwo. Do hostelu przybyliśmy podobnie jak poprzedniej nocy - o czwartej.

Kolejny dzień zaczął się pobudką o 10 i atakiem paniki, bo z hostelu mieliśmy się wynieść najpóźniej o 11. Mnie i M. poszło w miarę sprawnie, ale pozostali mieli trochę więcej problemów - poszli do sklepu i wrócili za kwadrans 11, a został im jeszcze do złożenia namiot z Woodstocku. Kiedy wszystkim udało się jakoś wygramolić z hostelu, poszliśmy do Lidla zwrócić plastikowe butelki, które zbieraliśmy przez kilka ostatnich dni i odebrać za nie kaucję. (W Berlinie za normalność uważane jest grzebanie w koszach i wyjmowanie z nich PET-ów. Ale akurat my tego nie robiliśmy. Podczas naszego pobytu w mieście było tak gorąco, że opróżnialiśmy kolejne butelki z wodą w ekspresowym tempie, a potem zabieraliśmy je do hostelu - stąd nasza pokaźna kolekcja.)

"Zacznij każdy dzień z uśmiechem"

Okolice ZOB

Prosto z wizyty w supermarkecie pojechaliśmy na ZOB (Centralny Dworzec Omnibusów), żeby zostawić nasze toboły w skrytce. Potem daliśmy drugą szansę Warschauer Strasse. Tym razem pojechaliśmy tam, żeby zobaczyć słynną East Side Gallery - skupisko graffiti na pozostałościach muru berlińskiego. Jakby tu ją określić w kilku słowach... Tłoczno, brudno, kolorowo. No i najważniejsze - ESG to miejsce z przesłaniem: "My, artyści graffiti - przedstawiciele społeczeństwa nie chcemy więcej wojen i podziałów. Pragniemy pokoju i równości". Znalazło się też miejsce na karykaturę przedstawiającą komunistyczne Niemcy Wschodnie w krzywym zwierciadle. Najwięcej osób skupiło się oczywiście wokół słynnego pocałunku Breżniewa i Honeckera. Kontrowersyjny mural ledwo było widać pod sygnaturami "pielgrzymów" i wandali - to głównie z tego powodu był on już kilkukrotnie odmalowywany.

Okolice Warschauer Straße

East Side Gallery

Zostawiliśmy towarzystwo pod murem i pojechaliśmy malowniczą trasą metra U12 na Prinzenstraße do Berlinische Galerie. Kreuzberg w okolicy Ritterstrasse przypominał mi trochę moje obecne miejsce zamieszkania - Żoliborz. Może dlatego czułam się tam swojsko. Do Galerii dotarliśmy niedługo przed jej zamknięciem. Szkoda, że nie mogliśmy iść szybciej, ale po prostu odpadały nam nogi. Natrafiliśmy na kilka ciekawych wystaw m. in. malarstwo niemieckie w latach 1890-1990, zdjęcia i kolaże pokazujące plany zabudowy Berlina po wojnie z perspektywy RFN i NRD, instalację będąca interpretacją teorii związanych z kosmosem czy współczesne obrazy przedstawiające grzechy główne. Miejsce zdecydowanie godne polecenia.

Stacja Prinzenstraße

Kreuzberg

Wnętrze Berlinische Galerie

Berlinische Galerie

Po opuszczeniu muzeum pojechaliśmy piętrowym autobusem przez tętniącą życiem Oranienstraße, a potem przesiedliśmy się na S-Bahn jadący w stronę Treptower Park, gdzie umówiliśmy się z resztą paczki. Zanim się z nimi spotkaliśmy, zdążyliśmy jeszcze zwiedzić ten ogromy zieleniec. Całkiem możliwe, że przez przypadek odkryliśmy ulubione miejsce piknikowe Berlińczyków. Na terenie całego parku: na trawie, nad wodą, przy fontannach siedzieli ludzie w każdym wieku, piekąc na grillu kiełbaski i popijając piwo. (Co do grilla mała poprawka: nie można tego robić w CAŁYM parku; są do tego wyznaczone miejsca. Kto nie przestrzega przepisów może słono zapłacić.)

Kolejne odkrycie: zapomniane miejsce pamięci (sic!) poświęcone zmarłym sowieckim żołnierzom. Sowjetisches Ehrenmal robi spore wrażenie, zwłaszcza o zachodzie słońca. Ciekawe jak odnoszą się do tego miejsca Berlińczycy - zajmuje ono przecież sporą część parku i wymaga troski miasta. Widać, że jest świetnie utrzymane - równo przystrzyżone drzewa, błyszczące pomniki... Ile osób odwiedza je w ciągu roku? Ilu Berlińczyków wie, że takie miejsce w ogóle istnieje?

Treptower Park

Sowjetisches Ehrenmal

Nad wodą w Treptower Park

Po wyjściu z parku, znowu razem, skierowaliśmy nasze kroki na Elsenbrücke. Z mostu widać było 30-metrową konstrukcję na rzece Sprewie. Molecule Man, bo o tej rzeźbie mowa, przedstawia trzy siłujące się postacie i co symbolizuje styk trzech dzielnic (Friedrichshain, Kreuzberg i Treptow) - jej stałe miejsce urzędowania. 

Z mostu roztaczał się przepiękny widok na centrum miasta skąpane o tej porze w promieniach zachodzącego słońca. Nad falującą rzeką wiał przyjemny, rześki wiatr. W oddali słychać było odgłosy jadącego pociągu. Przez chwilę byliśmy całkiem sami. Pomyślałam, że wbrew wszystkiemu Berlin może być romantyczny.

Widok z Elsenbrücke

*      *      *

Na ZOB dojechaliśmy bez większych komplikacji. O północy nasz autobus opuścił dworzec, a o ósmej rano byliśmy w Krakowie - moim rodzinnym mieście. Jak się czujesz, będąc znowu w domu? - spytał M., wyjmując mój plecak z bagażnika. Dom jest tam gdzie ty. - odpowiedziałam po prostu.

Berlin in 92 hours p. 1

Rozmowy na temat wyjazdu do Berlina zaczęły się rok temu. Ale za konkrety zabraliśmy się dopiero w lipcu. Wtedy to zdałam sobie sprawę jak mało wiem o tym mieście. Moja wiedza na jego temat ograniczała się do następujących zabytków/ wydarzeń: Wielka Brama B, Mur i jego zburzenie, Reichstag/Bundestag. No cóż. Od czegoś trzeba zacząć.

Przygotowanie do wyjazdu zaczęłam od przeglądania wszelkich rankingów zabytków i filmików typu "jeden dzień w...". Zaczęłam mieć jakiekolwiek pojęcie o tym czego można oczekiwać po Berlinie, ale zadbałam o to, aby nie wyrobić sobie opinii na temat tego miasta zanim zobaczyłam je na własne oczy. Zrobiłam listę miejsc, bardziej i mniej znanych, których nie chciałam przegapić, a następnie umiejscowiłam je na mapie stolicy, żeby nie skończyło się tak, że przeznaczylibyśmy większość czasu na przemieszczanie się. (Niestety w Berlinie jest to nie do uniknięcia, bo miasto zajmuje powierzchnię prawie 900 km2-  jest pod tym względem 4. wśród europejskich stolic; dla porównania Warszawa zajmuje powierzchnię niewiele ponad 500 km2). Noclegiem i transportem na miejsce zajęli się Łukasz i M. Dzięki odpowiednio wczesnej rezerwacji (miesiąc przed wyjazdem) udało nam się pojechać do Berlina z Krakowa Polskim Busem za 45 zł (w drugą stronę też). Za jedną noc w Smarthostel Berlin wyszło niecałe 10 euro. 

Wyjechaliśmy o 22 z Dworca Autobusowego (Em-di-ej) w Krakowie. Mieliśmy wysiąść na lotnisku SXF około 4.30, ale okazało się, że znajduje się ono na południowo-wschodnim skraju miasta, a nasz hostel na północnym zachodzie w dzielnicy Wedding, w związku z czym postanowiliśmy wysiąść o 5 rano na Zentraler Omnibusbahnhof (ZOB). Kiedy tam w końcu dotarliśmy i wywlekliśmy się z autobusu,  byliśmy mocno zdezorientowani. Poza tym marzyliśmy o kawie i prysznicu. W tej sytuacji moja pierwsza wymiana zdań po niemiecku odbyła się w dworcowym barze. Mała dygresja- Niemcy, a przynajmniej Berlińczycy, mają fajny zwyczaj stawiania na ladzie kartonu mleka, którego można dolać sobie wedle uznania. Pierwszy wydatek: kawa za 1,5 euro. Kolejny wydatek: toaleta za 0,5 euro. (W Niemczech kibelki są płatne dosłownie wszędzie, nawet w galeriach handlowych i niektórych restauracjach.) Przebrałam się i odświeżyłam, a potem poszłam razem z Magdą i M. oddać bagaże do skrytki i szukać w okolicy jakiegoś przystanku. Była 6 rano. Stanęliśmy skołowani na skrzyżowaniu, nie bardzo umieliśmy się zorientować na mapie. Po chwili podszedł do nas jakiś życzliwy Niemiec i spytał czego szukamy i jak może nam pomóc. Podobnych sytuacji tego dnia mieliśmy kilka.

Wsiedliśmy do metra na stacji Kaiserdamm i zaliczyliśmy przejażdżkę na gapę, bo zapomnieliśmy skasować bilety na stacji, a w metrze, FACEPALM, nie ma kasowników. Po kilku perypetiach dotarliśmy pod pałac Charlottenburg. Nie było ósmej, a pałacowy park był już otwarty. Napotkaliśmy w nim mnóstwo biegających i przechadzających się emerytów.

Pałac Charlottenburg

Po opuszczeniu parku udaliśmy się na słynną ulicę Ku'Damm (Damm=grobla) z wieloma sklepami, kawiarniami itd. Zatrzymaliśmy się w wiedeńskiej kawiarni Erster Wiener na drugą tego dnia kawę. Nie muszę chyba dodawać, że była o niebo lepsza od tej z dworcowego baru. Sfotografowaliśmy się ze stojącym obok kawiarni posągiem niedźwiedzia zaprzężonego w... niedźwiedzie i poszliśmy na drugi koniec ulicy, żeby zobaczyć słynny Kościół Pamięci Cesarza Wilhelma (Kaiser-Wilhelm-Gedächtniskirche). Później skierowaliśmy nasze kroki w stronę stacji metra Wittenbergplatz mijając po drodze rzeźbę 'Berlin' symbolizującą nadszarpnięte po wojnie więzy między Berlinem wschodnim a zachodnim (w mieście jest sporo miejsc i rzeczy związanych z podziałem kraju np. światła na przejściach dla pieszych- "zwykłe" w zachodniej części i sympatyczne ludziki z kapeluszami we wschodniej), a także słynne centrum handlowe KaDeWe (Kaufhaus des Westens).

Ulica Ku'damm (Kurfürstendamm)

Kościół Pamięci (Kaiser-Wilhelm-Gedächtniskirche)

KaDeWe (Kaufhaus des Westens)

Z Wittenbergplatz pojechaliśmy nad jezioro Großer Wannsee (po polsku jezioro Więzno), a po drodze mieliśmy przesiadkę na słynnym Dworcu ZOO (Zoologischer Garten). Na drugą stronę Wannsee popłynęliśmy promem, który był w cenie naszego całodniowego biletu. Ledwo się zmieściliśmy, bo w środku było mnóstwo tubylców z rowerami zajmującymi połowę pokładu. Po wyjściu z promu poszliśmy się schłodzić nad wodę, ale niewiele to dało w około 35-stopniowym upale. Prom, który miał nas zabrać w drogę powrotną przypłynął dopiero za godzinę, ale czas nas nie gonił, bo było dopiero wczesne popołudnie, a  mieliśmy się zameldować dopiero po 15. 

Dworzec Zoo (Zoologischer Garten)

Jezioro Wannsee

Wróciliśmy na dworzec autobusowy, zabraliśmy rzeczy ze skrytki i pojechaliśmy do hostelu. Pierwsze wrażenie na temat dzielnicy Wedding? Sporo imigrantów i... kebabów. Oprócz tego świetne połączenie komunikacyjne z centrum- metro, tramwaj, autobus. Nasz hostel (Smarthostel Berlin) nie wyróżniał się specjalnie od przylegających do niego bloków, ale może właśnie dlatego sprawiał przytulne wrażenie. Wzięliśmy upragniony prysznic i udaliśmy się na poszukiwanie jedzenia i supermarketu. Co prawda z pierwszym nam się udało (znaleźliśmy fajny libański lokal, gdzie zjadłam coś pomiędzy pitą a pierogiem z dodatkiem wędzonego sera halloumi), ale w kwestii supermarketu natrafiliśmy na pewien zasadniczy problem- w naszej okolicy było ich kilka, ale w niedziele wszystkie były zamknięte . Kolejne zaskoczenie- prawie żadna z kawiarni i restauracji nie serwowała innej herbaty niż turecka (przepis dla ciekawskich).

Po 19 do hostelu zawitała reszta naszej paczki. Chociaż świeżo po Woodstocku, poszli w tango. My wybraliśmy sen.

Wieża stacji radiowej (Funkturm Berlin) obok ZOB

Następnego dnia wstaliśmy z M. wcześniej niż wszyscy. Poszliśmy na zakupy do pobliskiego Lidla. Okazało się, że do butelek z wodą mineralną doliczana jest kaucja 0,25 euro, którą można odzyskać jako bon w specjalnym automacie. W drodze powrotnej do hostelu wstąpiliśmy na kawę. Wśród Berlińczyków rozpowszechniła się moda na jedzenie śniadań poza domem. W kawiarniach jest spory wybór kanapek. Kosztują zazwyczaj 2-3 euro. Oprócz tego można kupić np. sałatkę z kuskusem (patrz: przykładowy przepis).

Po powrocie do hostelu, mniej więcej o 12, pojechaliśmy na Teufelsberg (Diabelską Górę)- najwyższe sztuczne wzniesienie w Berlinie, na którym mieści się była amerykańska baza nasłuchowa, przez jakiś czas raj dla squatersów, a obecnie miejsce pracy grafficiarzy i twórców instalacji. Atrakcją, oprócz klimatu miejsca, jest wspaniały widok na miasto. Szkoda tylko, że za 'przewodnika', który w zasadzie pilnuje tylko, żeby nie wchodzić do niepożądanych pomieszczeń, trzeba zapłacić 7 euro.

Teufelsberg

Po Teufelsbergu w 30-stopniowym upale większość z nas miała dość. Na szczęście udało mi się przekonać M. żebyśmy jeszcze nie wracali do hostelu. Mieliśmy iść do Berlinische Galerie, ale było mało czasu, więc po zjedzeniu kanapek na Friedrichstraße (ulicy Fryderyka) wylądowaliśmy na Alexanderplatz. Może przez to, że było strasznie gorąco i zmęczenie dawało mi się we znaki, a może z powodu tłumu ludzi i nagromadzenia straganów plac nie zrobił na mnie oczekiwanego wrażenia. Zaciekawiły mnie za to mini-sceny obwoźnych teatrów i dziwaczne instalacje.

Kanapka w Adam's na Friedrichstraße

Alexanderplatz

Wieża telewizyjna (Fernsehturm)

Żeby sobie poprawić humor udaliśmy się do galerii handlowej Alexa na mrożoną kawę do Starbucksa, a następnie do księgarni Thalia, gdzie po długiej deliberacji kupiłam sobie zbiór opowiadań "Die schrägsten Berliner. Zehn-Minuten-Geschichten", a M. kupił mi na urodziny książkę, którą koniecznie chciałam przeczytać w oryginale- "Rubinrot" ("Czerwień rubinu").

Centrum handlowe Alexa

Mrożona kawa w Starbucksie z niemieckim odpowiednikiem mojego imienia. Jak miło ;)

Po wyjściu z Aleksy pojechaliśmy do hostelu przebrać się i wziąć prysznic. Potem, już w komplecie, udaliśmy się na Potsdamer Platz. Może pozostałości muru oklejone gumami do żucia nie robią wrażenia, ale już Sony Center zdecydowanie tak. Z placu pojechaliśmy na stację Hallesches Tor, gdzie, z braku lepszych opcji, uraczyliśmy swoje podniebienia kebabem, a następnie poszliśmy sobie posiedzieć nad brzegiem Sprewy. 

Plac Poczdamski (Potsdamer Platz)

Sony Center

Stacja Hallesches Tor

Kiedy koło 3 nad ranem wracaliśmy do hostelu, miałam spuchnięte i obtarte stopy. M. zlitował się nade mną i przez chwilę niósł mnie na rękach, ale nie chciałam, żeby ten dzień skończył się dla niego urazem kręgosłupa, więc dalszą drogę przebyłam na własnych nogach, z tym, że bez butów.

[berlińskiej eskapady ciąg dalszy ]